Gwneud yr Amser.

Fel bodau dynol, rydym yn gyfyngedig gan amser, tymhorau, dyddiau a blynyddoedd. Nhw sy'n rheoli ein bywydau, ac mae'n rhaid i ni aros am amser i basio cyn y gallwn gorffen rhywbeth, neu weld canlyniadau ein hymdrechion.

Ond llwyddodd Iesu, a oedd yn ddynol trwy Mair ei fam, i oresgyn amser gyda rhai o'i wyrthiau, oherwydd cafodd y pŵer i wneud hynny gan Dduw, ei Dad. Er enghraifft, trodd ddŵr ar unwaith yn win, a gwella afiechydon hirsefydlog ar unwaith. A phan ddywedodd y byddai'n codi oddi wrth y meirw y trydydd diwrnod, roedd yn sôn amdano dyddiau fel rydyn ni'n eu hadnabod.

Cododd Iesu oddi wrth y meirw, digwyddiad unigryw sy'n sicrhau gobaith y rhai sy'n gwrando ar yr hyn mae Duw yn ei ddweud yn ei Air, ac yn gwneud yr hyn mae Duw yn ei ofyn. Heb obaith bywyd ar ôl marwolaeth trwy atgyfodiad, byddem i gyd yn ddarostyngedig i’r “nant barhaus honno” fel y dywed yr emyn Saesneg, sy’n “dwyn ei holl feibion i ffwrdd”.

Ysgrifennodd y Salmydd am ryfeddodau creadigaeth Duw yn y geiriau hyn: “Y mae'r nefoedd yn adrodd gogoniant Duw, a'r ffurfafen yn mynegi gwaith ei ddwylo“ (Salm 19:1). Ond ar ôl rhyfeddu at waith llaw Duw, mae'n mynd ymlaen i siarad am Air Duw, a ddaeth â phopeth i fodolaeth:  “Y mae cyfraith yr ARGLWYDD yn berffaith, yn adfywio'r enaid; y mae tystiolaeth yr ARGLWYDD yn sicr, yn gwneud y syml yn ddoeth; y mae deddfau'r ARGLWYDD yn gywir, yn llawenhau'r galon; y mae gorchymyn yr ARGLWYDD yn bur, yn goleuo'r llygaid; y mae ofn yr ARGLWYDD yn lân, yn para am byth; y mae barnau'r ARGLWYDD yn wir, yn gyfiawn bob un. Mwy dymunol ydynt nag aur, na llawer o aur coeth, a melysach na mêl, ac na diferion diliau mêl. Trwyddynt hwy hefyd rhybuddir fi, ac o'u cadw y mae gwobr fawr” (Salm 19:7-11).

Mae’r salmydd yn dweud wrthym, fod pwrpas Duw fel y’i datgelir yn ei Air y Beibl, yr un mor hanfodol i bob cenhedlaeth, ag y mae cadwraeth y byd naturiol. Rydyn ni'n clywed llawer heddiw am beryglon newid yn yr hinsawdd a'r angen i warchod planhigion ac anifeiliaid sydd dan fygythiad gan newidiadau hinsoddol. Ond faint ydyn ni'n ei glywed am bwysigrwydd cadw ac amsugno'r negesi sydd gan Dduw i ni, yn y Beibl? Ychydig iawn yw'r ateb.

Ond pe bai pobol i  gwneud hynny, byddent yn dysgu gwersi Llyfr Genesis, sy'n cynnwys: (1) sut a pham y cafodd y ddaear yr ydym yn byw ynddi ei ffurfio a'i chadw; (2) pam ein bod ni, disgynyddion Adda ac Efa yn marw, ac fel hwythau, yn dychwelyd i'r llwch y cawsant eu gwneud o.

Mae amodau byw wedi newid a gwnaed darganfyddiadau gwych, ond mae'r efengyl yn aros yr un fath. Mae'n dal i fod yn newyddion da tua iachawdwriaeth bersonol rhag pechod a marwolaeth, canlyniad naturiol y natur ddynol rydyn ni'n ei rhannu fel disgynyddion Adda. Oni bai ein bod yn gwneud rhywbeth yn ei gylch, byddwn yn marw am byth; ond does dim rhaid iddo fod felly, oni bai ein bod ni yn eisiau'r canlyniad hwnnw.

 

 

Dywedodd yr apostol Paul hyn, am gynnig Duw o fywyd I ddynolryw: “Ni does arnaf gywilydd o’r Efengyl, oherwydd gallu Duw yw hi ar waith er iachawdwriaeth i bob un sy’n credu, yr Iddewon yn gyntaf a hefyd y Groegiaid. Ynddi hi y datguddir cyfiawnder Duw, a hynny trwy ffydd o’r dechrau I’r diwedd, fel y mae’n ysgrifenedig: Y sawl sydd trwy ffydd yn gyfiawn a gaiff fyw” (Rhufeiniaid 1:16,17).

Mae Gair Duw wedi ei gadw hyd ein dydd ni! Mae'n dal yr un peth ac mae'n wir! Mae addewidion y Beibl am y ddaear yn cael eu crynhoi mewn un pennill yn unig yn Lyfr y Numeri: “Ond yn awr, cyn wired a’m bod yn fyw a bod gogoniant yr ARGLWYDD yn llenwi’r holl ddaear” (Numeri 14:21).

Ond pam, y gallwch chi ofyn, a roddodd Duw y ddaear i ddynolryw, gan ystyried y llanastr y mae wedi'i wneud ohoni trwy gamreoli? A roddodd Duw y ddaear i ddyn ecsbloetio er ei fudd ei hun, ei lygru, ei losgi a'i ddwyn yn agos at ddinistr?

Na wrth gwrs ddim! Rhoddodd Duw y ddaear fel preswylfa i ddynolryw, fel y gallem ddefnyddio'r cyfle hwn i ddysgu amdano Ef, a'i bwrpas gyda dynolryw ac â'r ddaear. Oherwydd ni chrëwyd y ddaear dim ond iddo'i hun. (Darllenwch Eseia 45:18). Chrewyd Duw y ddaear gyda’r bwriad y byddai Ei bobol Ef yn trigo ynddo am byth.

Pan fydd teyrnas Dduw wedi eu sefydlu ar y ddaear o dan lywodraeth yr Arglwydd Iesu Grist, a ei ddychwelyd I’r ddaear, bydd yn cywiro popeth ac yn cael gwared ar yr holl agweddau hynny yn y byd nad yw Duw yn eu hoffi, ac yn gwobrwyo'r rhai sydd wedi'i wasanaethu'n ffyddlon, p'un ydynt yn fyw neu'n farw, gyda lle yn ei Deyrnas ar y ddaear: “Llidiodd y cenhedloedd, a daeth dy ddigofaint ac amser barnu'r meirw, a rhoi eu gwobr i'th weision y proffwydi, ac i'r saint ac i'r rhai sy'n ofni dy enw, yn fach a mawr, yr amser i ddinistrio'r rhai sy'n dinistrio'r ddaear”“ (Datguddiad 11:18).

Pam y gall rhai ofyn, oni wnaeth Duw lenwi'r ddaear â'i ogoniant ar y dechrau? Gallai fod wedi ei wneud yn fan lle dim ond angylion oedd yn byw ynddo. Yn hytrach, dewisodd greu dynolryw, gyda'r holl ddiffygion a methiannau a welwn yn awr yn y gymdeithas ddynol.

Wrth greu dyn a dynes, nid oedd Duw yn chwilio am bodau peiriannol, bodau a fyddai’n rhoi ufudd-dod perffaith iddo oherwydd na allant wneud dim heblaw ufuddhau i’w reolau. Roedd yn ceisio cynhyrchu ras o bobol, a fyddai'n adlewyrchu Ei gymeriad ei hun, oherwydd eu bod eisiau gwneud hynny, nid oherwydd eu bod wedi'u rhaglennu i wneud hynny.

Mae cofnod Genesis yn dweud wrthym fod Duw wedi gorchymyn yr angylion fel a ganlyn: “Dywedodd Duw, “Gwnawn ddyn ar ein delw, yn ôl ein llun ni, i lywodraethu ar bysgod y môr, ar adar yr awyr, ar yr anifeiliaid gwyllt, ar yr holl ddaear, ac ar bopeth sy'n ymlusgo ar y ddaear“ (Genesis 1:26).  Nid oedd eu "tebygrwydd" i'r angylion o reidrwydd yn gorfforol ond yn ysbrydol. Creodd Duw ras o bobl a gafodd eu herio i gymryd rheolaeth o'r byd yr oedd Duw wedi'i greu, ac i’w "ddominyddu". Roedd Duw am iddynt oresgyn yr heriau y byddent yn eu hwynebu, a thrwy wneud hynny ddatblygu nodweddion a fyddai'n adlewyrchu personoliaeth eu Creawdwr, a dangos eu bod yn rhannu Ei rhinweddau a'i ddyheadau. Trwy wneud hynny byddent yn gogoneddu Duw ac yn trawsnewid eu hunain yn y broses.

Felly, roeddent yn greaduriaid a gafodd eu gwneud o lwch, a allai ac sy'n dal i allu, gael bywyd tragwyddol, a byw am byth gyda Duw mewn byd perffaith. Roedd yn edrych fel petai  bod Adda a Efa wedi taflu'r cyfle i ffwrdd, ac fe'u gwaharddwyd o'r berthynas agos yr oeddent yn ei mwynhau yn Eden ar un adeg. Ond roedd cenhadaeth achub Duw yn cynnwys anfon Iesu, i achub y sefyllfa a galluogi i gael maddeuant a thrawsnewid i ddod yn debyg iddo ef. Trwy ffydd yn yr ail Adda hwnnw, a elwir yn Iesu, Mab Duw, gallwn ddod yn rhan o "greadigaeth newydd".  

Mae’r Beibl yn galw arnom i edifarhau, gan olygu newid cyfeiriad ein bywydau, a chael ein bedyddio i enw achubol Iesu. Yna, rydyn ni i fyw "yng Nghrist", a dangos "delw'r dyn o'r nef". (Darllenwch 1 Corinthiaid 15:22,49). Gallwn weld felly, fod datganiad Duw: “Gwnawn ddyn ar ein delw, yn ôl ein llun ni”, yn fwy na gorchymyn i’r angylion. Roedd yn ddatganiad o’i fwriad, i lenwi’r ddaear â phobl, a fydd â pherthynas a chymundeb ag Ef.

Mae Duw wedi rhoi’r amser a’r cyfle inni, i ddarganfod amdano ef, a dysgu am yr hyn y mae am inni ei wneud, fel y gallwn fod yn barod ar gyfer yr Arglwydd Iesu pan fydd yn dychwelyd. Yr her i bob un ohonom, yw gwneud yr amser, i dysgu am bwrpas Duw, trwy ddarllen ei Air a pharatoi ein hunain, ar gyfer y pethau mawr sydd o'n blaenau, pan fydd popeth yn cael ei wneud yn newydd, i gogoniant Duw.

Troednodyn  – Daw’r dyfyniadau a ddefnyddiwyd yn y blog hwn o Y Beibl Cymraeg Newydd Diwygiedig (BCND) 2004 oni nodir yn wahanol.